Liga Futebol Amadora (Parte 4)

TEMPU ONA UTILIZA JOGADORES ESTRANGEIRU ?

(HANOIN RUMA KONABA JOGU IKUS APURAMENTO LFA)

HUSI: Antonio J. Castro da Cunha

Notisia iha jornal nasional Timor Post (19/01/2016) hato’o prezensa husi jogador nasional Indonesia na’in tolu. Abdul Rahman, Titus Boanai no Patrick Wangai. Jogador na’in tolu ne’e nia naran famouzu mos iha Indonesia no esperensia joga ne’ebe as tebes, tantu iha nivel nasional nune’emos nivel internasional. Jogador hirak ne’e mai tanba hetan kontrata husi klubu futebol Karketu.

Antes ne’e, Klubu Futebol Kablaki mos kontrata uluk jogador husi na’in 3 seluk  husi Indonesia. Maske jogador ne’ebe kontrata husi FC Kablaki naran ladun famouzu iha Indonesia, maibe sira iha duni talentu nu’udar futebolista. Biar nune’e, prezensa futebolista husi Indonesia ne’e la konsege lori FC Kablaki ba 1⁰. Liga Futebol Amadora. Iha jogu ikus sira tengki rekuñese FC DIT ne’ebe utiliza talentu timoroan de’it.

FC Karketu talves ho razaun ne’ebe hanesan atu lori klubu ne’e ba 1⁰. LFA, kontrata kedas jogador na’in 3. Mai ha’u, prezensa jogadores estrangeirus ne’e di’ak i positivu tebes ba dezenvolvimentu futebol Timor-Leste. Prezensa futebolista estranjeirus bele mos “sunu” espiritu futebolista timoroan atu hatudu duni talentu ne’ebe sira iha. Prezensa futebolista estranjeirus di’ak ba kualidade kompetisaun Liga iha futuru. Maibe, iha faze apuramentu ne’e ita presiza ona jogadores estranjeirus?

Tuir ha’u nia hanoin, sedu liu lori futebolista estranjeirus mai LFA. Sa-tan, foin maka iha faze apuramentu. Los duni katak, futebol oras ne’e sai ona hanesan industria ida. Pratika ida ne’e maka oras ne’e la’o hela iha mundo futebol. Klubu ida bele sosa no fa’an futebolista hirak ne’ebe sira hakarak. Perguntas maka ne’e, karik iha LFA ne’e ita bele utiliza ona talentu futebolista estranjeirus? Komisaun LFA presiza hanoin ida ne’e.

Kestoens mak ne’e, iha ga lae regras ne’ebe regula klubu sira atu sosa futebolista estranjeirus? Komisau LFA tengki aberta no honestu ba publiku (fans no amantes futebol). Tanba sa maka faze apuramentu atu hotu ona foin lori jogadores estrangeirus hirak ne’e mai? Bele ga lae kontrata jogadores ruma bainhira jogu la’o to’o ona klaran? Karik sosa jogadores estranjeirus, iha ga lae limitasaun? Perguntas hirak ne’e atu kestiona de’it seriedade Komisaun LFA hodi promove talentu futebolista timoroan.

Komisaun LFA tengki iha konciensia ida katak realizasaun LFA ne’e atu promove talentu futebol Timoroan. Klubu futebol sira mos tengki fo importansia liu ba talentu futebolista timoroan. Los duni katak, klubu ne’ebe de’it iha mundo futebol ohin loron, bainhira iha osan bele sosa jogadores ne’ebe sira hakarak. Maibe, klubu na’in sira mos tengki hanoin konaba objetivu husi LFA ne’e rasik. Lalika “kanteng” no “ambisiozu” atu sosa prestasaun, emquantu haluha tiha talentu timoroan rasik.

Faze Ikus Apuramento LFA.

Maske nune’e, ha’u senti orgullu tanba faze apuramentu LFA ne’e tama ona ba faze ikus. To’o iha momentu ida ne’e, la iha akontesimentu sériu ne’ebe impede atividades jogus ne’ebe la’o ona. Ba ida ne’e, ha’u hakarak hato’o parabens ba Komisaun LFA, fans no adeptus futebol tomak.

Iha pool 4 no klubu 21 kuaze finaliza hotu ona sira nia jogus. Pool A iha FC Carsae no SLB Laulara, Pool B FC Ponta Leste hola ona fatin iha LFA, Pool iha FC DIT no FC Aitana no iha Pool  D iha FC Academica no FC Porto-Taibessi. Husi klubu Futebol 21 ne’ebe partisipa ona iha faze apuramentu ne’e. Klubu 8 sei hakat ba faze LFA no klubu 13 selu sei kompete Copa 12 Novembro ou iventu futebol seluk.

Iha faze ikus apuramentu ne’e, publiku, fans, amantes no adeptus futebol tomak nia matan no atensaun sei haree ba iha pool B. Iha klubu 3 ne’ebe sei iha oportunidade hanesan atu hakat ba faze LFA. Klubu 3 ne’e maka hanesan FC Nagarjo iha pontus 5 (joga dala 3), FC Zebra iha pontus 5 (joga dala 3) no FC Karketu iha Pontus 3 (foin joga dala 2). Klubu tolu ne’e iha oportunidade ne’ebe hanesan hotu atu hakat ba faze LFA.

Interesante tebes ba ita hotu atu hare’e no akompaña jogus ikus faze apuramentu LFA iha pool B ne’e. Ita bele temin jogu rua ne’e hanesan final ba klubu idak-idak. Maske FC Karketu ho osan ne’ebe sira iha, kontrata tan jogadores na’in tolu ho skill individu excelente husi Indonesia, la signifika katak sira maka sira maka sei avansa ba faze tuir mai. Posibilidade hotu sei bele mosu, tanba FC Nagarjo no FC Zebra mos hatudu sira nia kualidade no kompetividade.

“Utak-Atik” Oportunidade.

Interesante tebes atu haree klubu ida ne’ebe maka sei hamutuk FC Ponta Leste hakat ba faze liga tuir mai. Iha alternativas lubuk ida ne’ebe ita bele haree hamutuk. Maibe, molok to’o iha ne’eba, mai hare’e uluk klasifikasaun provizoriu iha Pool B.

Agora da-dauk FC Ponta Leste maka ukun hela iha Pool B ho pontus 8 (joga 4, Manan 2, impata 2, golu 9-2=+7), tuir FC Zebra ho pontus 5 (joga 3, manan 1, impata 2, golu 3-2 =+1), FC Nagarjo ho pontus 5 (joga 3, manan 1, impata 2, golu 2-1=+1), tuir FC Karketu ho pontus 3 (joga 2, manan 1, lakon 1, golu 4-3=+1) no ikus FC Santa Cruz ho pontus 0 (Joga 4, lakon 4, golu 0-10). Iha Pool ne’e, FC Ponta Leste no FC Santa Cruz konklui ona jogus.

Skenariu da-uluk maka ne’e, FC Nagarjo sei iha oportunidade hakat ba faze LFA bainhira manan kontra FC Karketu no FC Zebra impata ou lakon ho FC Karketu. Karik FC Nagarjo manan maka sei iha pontu 8 no otomatikamente taka ona dalan ba FC Karketu maske iha jogu ikus manan FC Zebra, tanba iha de’it pontu 6. Se-iha jogu ikus, FC Zebra manan kontra FC Karketu, maka klubu 2 sei iha pontu hanesan 8. Iha ne’e sei hare fali ba margin golu ne’ebe iha. Oras ne’e dau-dauk margin golu entre FC Nagarjo (2-1=+1) no FC Zebra (3-2)=+1.

Skenariu da-ruak, FC Karketu sei iha oportunidade bo’ot hakat ba faze LFA bainhira manan FC Nagarjo ou minimal impata no iha jogu ikus manan FC Zebra ou Impata. Ida ne’e signifika katak maksimu pontus 7 deit bele lori ona FC Karketu ba faze tuir mai. Maibe bainhira FC Karketu impata ho klubu 2 ne’e maka oportunidade atu hakat ba faze LFA remata ona.

Skenariu da-tolu, FC Zebra sei iha oportunidade bo’ot atu hakat ba faze LFA bainhira manan FC Karketu no FC Nagarjo lakon ou impata ho FC Karketu. Se-karik impata, FC Zebra bele hakat ba faze tuir mai ka lae? Skenariu ida ne’e bele mosu bainhira FC Karketu ho FC Nagarjo mos impata. Maibe se karik FC Karketu manan FC Nagarjo, maka hakarak ka lakohi FC Zebra tengki manan FC Karketu atu bele hakat ba faze tuir mai.

Ne’e duni, pontus ikus ne’ebe bele mosu iha faze ikus apuramentu pool B maka ne’e; FC Nagarjo atu pasa faze LFA kuandu hetan maksimu pontus 8 minimu pontus 6 (karik jogu ikus FC Zebra ho FC Karketu impata no margin golu di’ak liu FC Zebra). FC Karketu bele hakat ba faze tuir mai kuandu hetan maksimu pontus 9 (kapiaun pool B) minimu pontus 7. No FC Zebra bele hakat ba faze tuir kuandu maksimu hetan pontus 8 no minimu hetan pontus 6 (karik margin golu di’ak liu FC Nagarjo).

Ikus

Komisaun LFA presiza tebes atu aberta ba publiku konaba ‘politika’ kontrata jogadores estranjeirus. Bele ona ka lae iha LFA ne’e, klubu futebol sira utiliza jogadores estranjeirus sira? Se-bele rekezitus ne’e oinsa los? Ita lakohi katak mosu iha klubu ida mesak jogadores estranjeirus de’it. Sa-tan agora ne’e foin maka faze apuramentu no faze tuir mai sei hanesan teste inisiu. Maibe prontu, FC Kablaki utiliza tiha ona jogadores estranjeiru no la-iha protesta husi klubu seluk. Maske nune’ek, Komisaun LFA presiza fo atensaun ne’ebe sériu nafatin.

Ha’u nia esperansa katak, Komisaun LFA bele iha regras ne’ebe klara no rigorozu hodi klubu hotu bele kumpri tuir. Labele tanba klubu ida nia osan barak, nune’e sira bele sosa jogador tuir sira nia hakarak. Ha’u nia sugestaun, atu Komisaun LFA bele haree asunto ida ne’e iha faze LFA mai. Objetivu maka ne’e, promove no dezenvolve futebol Timor-Leste liu husi dalan fair play, akuntabilidade, profesionalismu, kualidade liga ho objetivu ikus maka kualidade no kompetividade Ekipa Nasional Futebol Timor-Leste. Atu bele to’o faze ne’ebe as liu, futebol Timor-Leste tengki hakat husi eskada ida ba eskada tuir mai. Ita tengki konciente katak, liga futebol sei iha faze amadora seidauk professional.

Atu taka ha’u hakarak hateten de’it katak, faze apuramentu LFA ne’e to’o duni ona iha rohan. Publiku entuziasmu tebes hodi ba asiste jogu hotu ne’ebe iha. Klubu ne’ebe iha prepasaun di’ak hatudu duni rezultadu. LFA halo duni selesaun ba klubu hirak ne’ebe merese atu hakat ba faze tuir mai. Klubu hirak ne’ebe maka la-hakat ba faze tuir mai, la-signifika katak sira la-iha kualidade. Maibe, oportunidade maka sei-dauk hakbesik ba sira. Klubu hirak ne’e mos iha oportunidade atu hatudu sira nia kualidade no kompetividade iha level liga seluk (Copa 12 Novembro) nune’e bele kompete fali iha Super Taça. Ha’u nia esperansa futebol Timor-Leste sei dezenvolvidu liu tan iha futuru. BRAVO!!!!

Notas: Kritikas no sugestaun konstruktivu bele kontaktu iha e-mail; zecunha_bcu@yahoo.com no 78361688.